Diva Takımyıldızları, V&A Londra, ©Tal Rosner

V&A Müzesi’nde açılan “DIVA” sergisi; opera, sahne, popüler müzik ve sinemada “diva”ları mercek altına alıyor ve ikonik sanatçıların yaratıcılığıyla kavramın zaman içinde nasıl değişip dönüştüğünü konu ediyor.

İtalyanca'da tanrıça anlamına gelen “diva” teriminin kökenlerine inen sergi, kelimenin anlamının zaman içinde nasıl altüst edildiğini ve nasıl benimsendiğini araştırıyor. Opera sanatçıları ve sessiz film yıldızlarından beyaz perde ve pop müziğin küresel megastarlarına kadar en tanınmış divaların güçlü ve kişisel yaratıcılık, hırs ve direnç hikayelerinin konu edildiği sergi; sanatçıların toplumla nerelerde kesiştiğini ve küresel sivil haklar ve feminizm de dahil olmak üzere sosyal ve siyasi değişimlerde nasıl rol aldıklarını inceliyor.

“Bu serginin merkezinde, yaratıcılık, cesaret ve hırsla statükoya meydan okuyan, seslerini ve sanatlarını diva kavramını yeniden tanımlamak ve sahiplenmek için kullanan ikonik sanatçıların hikayesi yer alıyor.”

Kate Bailey, Küratör

Cher, Elton John ve Diana Ross, 1975. Fotoğraf: Mark Sullivan/Contour, Getty Images.

Sergilenen 60 kostüm arasında 1952’de Maria Callas'ın Covent Garden Opera Company yapımı “Norma”da giydiği sahne kıyafeti; Marilyn Monroe'nun “Some Like it Hot” (1959) filminde Sugar "Kane" Kowalczyk rolünde giydiği siyah elbise; ikonik moda tasarımcısı Bob Mackie’nin Tina Turner, P!nk ve CHER için tasarladığı kostümler; Elton John'un 50. doğum günü kutlamasında giydiği ve Sandy Powell tarafından tasarlanan XIV. Louis esintili görünüm; Shirley Bassey'nin Glastonbury'de (2007) sahnede giydiği, Julien MacDonald tasarımı, özel “Wellington botları” ve pembe elbisesi ve Janelle Monae'nin “Pynk” klibi için Duran Lantink tarafından tasarlanan “vulva pantolonu” (2018) gibi parçalar yer alıyor.

Sergiden görünüm, ©V&A Londra.

Büyük bir sahne olarak tasarlanan sergide “Birinci Perde” Diva’nın tarihsel bağlamına ayrılmış. Bu bölümde, ilk opera divaları Adelina Patti ve Jenny Lind'in, çoğu kadının eğitim veya kariyer yapamadığı bir dönemde kendilerine zenginlik ve şöhret getiren olağanüstü rolleri yaratım ve icra süreçleriyle başlıyor. “Birinci Perde”de ayrıca Ellen Terry, Sarah Bernhardt ve Marie Lloyd gibi oyuncuların feminizmin ilk dalgasını nasıl yönlendirdiği ve aralarında sessiz sinema yıldızları Clara Bow ve Mary Pickford ile Hollywood'un Altın Çağı yıldızları Vivien Leigh, Mae West ve Marilyn Monroe da dahil olmak üzere, 20. yüzyılın güçlü kadınlarının, bu eşitlik mücadelesini nasıl geliştirdikleri inceleniyor. Kült statüsünün etkisi, diva'ların özel hayatlarına yönelik kamuoyu ilgisini körüklemede stüdyoların ve basının rolü gibi konular da yine bu ilk bölümde ele alınıyor.

Tina Turner, 1980 yılında Bob Mackie tasarımı “Flame Dress”le sahnede. Fotoğraf: Gai Terrell, Redferns, Getty Images.

Serginin “İkinci Perde”si yakın tarih ve günümüzde tüm cinsiyetlerden sanatçıların sanatlarının, seslerinin ve benlik duygularının bir ifadesi olarak “diva” unvanını nasıl yeniden tanımladıklarını araştırıyor. Tarihsel olarak erkek egemen olan müzik ve film sektörlerinde gezinen ve iş dünyasına da açılan divaları Rihanna, Dolly Parton ve Barbra Streisand gibi sanatçılar aracılığıyla ele alarak “diva markası” olgusunu sorguluyor. Bu bölümde statükoya karşı çıkmak için tepkilere, eleştirilere ve tehlikelere göğüs geren Billie Holliday, Nina Simone ve Ella Fitzgerald gibi sanatçılar konu edilirken, örneğin Aretha Franklin'in “Respect” (1967) adlı şarkısının nasıl kadın hareketi ve ABD’de Sivil Haklar Hareketi’nin bir marşı haline geldiğine bakarak modern sanatçının sesini sosyal ve siyasi değişimi sağlamak yönünde kullanmasına odaklanılıyor.

Sergiden görünüm, ©V&A Londra.

Bir popüler kültür tarihi anlatısı olarak da adlandırabileceğimiz bu ışıltılı sergi izleyicilere elbette işitsel bir deneyim de vadediyor: girişte verilen kulaklıklardan 360 derece “surroundsound” sistemiyle divalara ait kostüm ve nesneler arasındaki yolculuğa Maria Callas, Jessye Norman, Aretha Franklin, Josephine Baker, Dolly Parton, Adele, Prince, Ella Fitzgerald, Sade, Beyoncé ve Madonna’nın müzikleri eşlik ediyor.

Sergi 7 Nisan’a kadar V&A Londra’da izlenebilir.

Ayrıntılı bilgi için tıklayınız.

DIVA
Yer: V&A Londra
Tarih: 24 Haziran 2023 – 7 Nisan 2024
Baş Küratör: Kate Bailey
Proje Küratörü: Veronica Castro