Bodrum Loft, Fotoğraf: Tabanlıoğlu Mimarlık.

Yaz mevsiminin gelmesiyle birlikte henüz plan yapmamış olanlar için akıllarda tek bir soru var:“Tatilde nereye gitsek?” Her şey dahil otellerden sakin bir butik pansiyona, kalabalıktan uzak bir kamp alanından ailece gidilen yazlık sitelere kadar tatil yapmak için pek çok seçenek mevcut. Verilen kararlarda birçok kişisel faktörün etkisi olsa da konaklanacak yerin mimarisi ve çevre tasarımının seçim konusundaki etkisi yadsınamaz. Özenle inşa edilmiş taş duvarlar, gün batımına bakan pencereler, denize çıkan çakıllı yollar, güneşe mola verilen serin avlular… Gelin, Türkiye’de öne çıkan mimarların ulusal/uluslararası platformlarda ödüllendirilmiş turizm ve rekreasyon yapılarına birlikte göz atalım*:

2006 yılında Eren Talu Mimarlık imzasıyla tamamlanan Adam & Eve oteli, Belek’te 100.000 m²’lik bir alana yayılıyor. “Özel Sınıf” kategorisinde, kendini “yıldızsız’’ olarak tanımlayan projede, 500 oda ve 24 villa bulunuyor. Dünyanın en geniş Lounge’una ev sahipliği yapan otel, ayrıca 96 metre uzunluğu ile dünyanın en uzun barına sahip. Her biri aynı zamanda kişisel SPA özelliği taşıyan “Design’’ odalar ise, pek çok standart oda konseptinden ayrışarak 64 m²’lik alanıyla dikkat çekiyor. Konaklayanlara benzeri olmayan bir deneyim sunma amacıyla otelin atriyumu, 22 metre tavan yüksekliğinde, 175 metre uzunluğunda, 5×5 cm boyutunda 4.980.000 küçük ayna ile donatılmış. Tasarım Turkey’s Leading Design Hotel by Tophotels gibi uluslararası birçok platformda ödüllendirilirken T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı - Çevreye Duyarlı Konaklama Tesisi / Yeşil Yıldız sertifikası da bulunuyor.

Tabanlıoğlu Mimarlık imzası taşıyan Bodrum Loft projesi, İtalya merkezli prestijli mimarlık ödüllerinden 2018 Plan Awards’da, “Turizm Projeleri” dalında ödüllendirilirken, Dünya Mimarlık Festivali Ödülleri 2017’nin "Turizm Yatırımları Proje" kategorisinde büyük ödüle layık görüldü. Proje; Torba'da, Ege kıyısındaki bir köyde, %50'den fazla eğimli bir topoğrafyada, çoğunlukla dubleks villa tarzında olan 38 uzun süreli ikamet biriminden oluşuyor. Bu birimlerin tamamı esnek ve bölünebilir nitelikte olup 2, 3 veya 4 yatak odası içeriyor. Projede dönüşüme ayak uyduran mekânlar yaratmak hedeflenerek bir avlu etrafında ve açık havada yaşama odaklanılmış. "Ev kompleksi" birbirine bağlı birkaç kütleden oluşurken avlular tüm birimleri ve insanları birbirine bağlama işleviyle de öne çıkıyor.

İnşası 1987 yılında Bodrum’da tamamlanan Demir Tatil Köyü; Turgut Cansever, Emine Öğün, Mehmet Öğün ve Feyza Cansever imzası taşıyor. 27.000 m²’lik tatil köyü projesi, 1990-1992 döngüsünde en prestijli uluslararası mimarlık ödüllerinden biri olan Ağa Han Mimarlık Ödülü’ne layık görüldü. Üç yılda bir verilen ödül; mimarlık, planlama uygulamaları, tarihi koruma ve peyzaj mimarlığı alanlarında yeni mükemmellik standartları gerçekleştiren projelere sunuluyor. 18 villadan oluşan proje, yığma taş duvarlar ile inşa edilmiş. 1-2-3 katlı birimlerden oluşan villaların her biri konumlandıkları araziye özel olarak tasarlanmış. Her bir birimin cephe tasarımı farklılaştırılarak standartlaşmadan kaçınılmış.

Yüksek mimar M. Numan Cebeci, Demir Tatil Köyü ziyaretleri ardından Mimarlık Dergisi için kaleme aldığı yazısında tatil köyünün sunduğu mimarlığın büyülü atmosferinden şöyle bahsediyor:

“(...) Kısa Yalıkavak tatilinde, yanlış hatırlamıyorsam, üç defa Demir’e gittim; her seferinde, önce site sakini zannedip sonra benim gibi ziyaretçi olduğunu anladığım başka insanlarla birlikte saatlerce dolaştım. İlginç bir hayal kırıklığı içinde onlarca fotoğraf çektim: Demir’de fotoğraf çekmek kolaydı, ama Demir’in fotoğrafını çekmek mümkün değildi. Demir üç boyutluydu, iki boyutlu değil. Demir önümde değildi; sağımdaydı, solumdaydı, arkamdaydı, her tarafımdaydı. Benim kabiliyetim ise her tarafımın resmini bir karede toplamaya yetmiyordu. Döndükten sonra filmler banyo edilince o hayal kırıklığını bir kere daha yaşadım: Özenle çektiğim fotoğrafların hiçbiri Demir’i tek başına anlatamıyordu; hepsi birlikte de anlatamıyordu. Özellikle, bana ‘Başka hiçbir yeni yapılmış çevrede Demir’de duyduğum huzuru ve mutluluğu duymadım’ dedirten atmosfer resimlere yansımıyordu. Son sefer eşimle birlikte gitmiştik. ‘Nasıl?’ diye sorduğumda ‘Güzel’ demişti, ‘Site gibi değil; farklı evlerden oluşan bir mahalle gibi.’ İlk günü hatırladım; sadece 6 farklı tip bina bulunduğunu biliyor olmama rağmen birbirinin aynı olan iki ev bulabilmek için deliler gibi aranmam gerekmişti. (...)”

2018 yılında tamamlanan ve Dilekci Mimarlık imzası taşıyan Folkart Hills Hotel & Residences, German Design Award 2021’de 2 kategoride 2 ayrı ödüle layık görüldü: Excellent Architecture – Special Mention ve Eco Design. Eğime oturan ama silüet içinde eriyen bir tasarım oluşturmak amacıyla projede, farklı kademelere oturan, 3 ayrı tepeleşmiş kütle geometrisiyle akıcı bir silüet yaratılmış. Bu form dili üzerinden de projenin ismi verilmiş.

Proje içindeki tüm birimlerin bakış açıları değiştirilerek sürpriz bakış açıları kurgulanmış. Ana sirkülasyon alanlarında ve açık bahçe alanlarında yaratılan iç bahçe ve bahçeler ile açık alan tecrübelerini zenginleştirmek, aynı zamanda denize kesintisiz bakan birimlere ait bahçeler ile doğrudan suyla buluşma hissi hedeflenmiş. Sosyal alan içindeki restaurant, spor alanları ve termal kür merkezi, yapılara doğrudan bağlanarak bütüncül bir tasarım anlayışı sağlanmış.

İnşaatı 2009 yılında tamamlanan 20.000 m²’lik KUUM Otel & Kuum Rezidansları’nın mimari proje ve tasarımı Gökhan Avcıoğlu ve GAD Mimarlık imzası taşıyor. Sahilde konumlanan ve yamaç topoğrafyasıyla uyum sağlayan, yenilikçi bir konsepte sahip küçük bir yerleşim olarak tasarlanan proje, 2012 World Luxury Spa Awards "Best Luxury Destination Spa" ve 2011 International Hotel Awards "Best Hotel Architecture" ödüllerine layık görüldü. Bodrum’da şimdiye kadar yapılan ve yapılagelen projelerden daha farklı olması talep edilen tasarımın tüm program bileşenleri, topoğrafya ve deniz manzarasına göre belirlenmiş.

KUUM Otel & Kuum Evleri sadece bir otel değil, içinde çeşitli birimlerin olduğu küçük bir yerleşimden meydana geliyor. Konut, otel, spa ve hamam iskeleler yaklaşık 20 dönüme yayılan 350 metrelik sahile dağıtılırken yerleşimdeki esas, yapıların birbirinin ışığını, rüzgarını ve manzarasını kesmemesi ama aynı zamanda birbirlerine de gölge üretmesi olarak belirlenmiş.

Gümüşyaka, İstanbul’da bulunan Meltem Beach & Rooms projesinin mimari ve iç mimari renovasyon tasarımı ve uygulaması, THECATWORK tarafından projelendirildi. İnşası 2020 yılında tamamlanan otel projesi, aynı yıl Arkitera Türkiye Mimarlık Yıllığı’na seçilen tasarımlar arasında yer alıyor.

1975 yılında konumlandığı İstanbul Batı Marmara sahilinde “kamp alanı” fonksiyonuyla yapımına başlanan ve zaman içerisinde eklemlenerek farklılaşan yapı, günümüzün ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik mevcut kütlesinin korunarak yeniden işlevlendirilmesi ve tasarlanması ile son halini almış. Bu dönüşümün getirmiş olduğu fonksiyonel ihtiyaçlar doğrultusunda 22 odalı bu plaj otelinde; resepsiyon, lobi, toplantı alanı, restoran, mutfak, teras alanı, personel odası gibi yeni mahâl düzenlemeleri ile oda iç mekânlarında yeni konsepte uygun tasarımlar uygulanmış.

İç mimari tasarımı Metex Studio Erk tarafından projelendirilen ve 2021 yılında tamamlanan Radisson Collection Hotel, Bodrum'un Aspat koyunda Akdeniz mimarisi ve lüks yaşam alanlarını bir araya getirerek huzurlu bir tatil deneyimi sunmayı amaçlıyor. Kos Adası’na bakan sakin bir koyda yer alan projede, 80 oda ve süit, gün boyu açık bir restoran, lobide bir bar ve iş dünyasına hizmet veren dört toplantı odası bulunuyor. Küçük bir limanı ve dört yüz metrelik geniş bir sahil şeridi bulunan proje, denizle güçlü bir ilişki kurmak üzere tasarlanmış. Pandemiden sonra hayata geçirilen projede, insanların zihinsel ve fiziksel sağlığı önceliklendirilerek tasarım düzenlemesinde önemli bir rol oynamış. Bölgedeki kültürel ve doğal mirasa saygı, iç mekân tasarım konseptini yönlendiren önemli unsurlardan biri olmuş. Doğal malzemelerin seçimi; gösterişten uzak, ancak duyusal deneyimi zenginleştiren malzeme kalitesi, proje kapsamında yeni bir lüks olarak değerlendirilmiş. Dünya Mimarlık Festivali Ödülleri’nin 2022 döngüsünde yarışan otel, “INSIDE: Hotels” kategorisinin finalistleri arasında yer alıyor.

Her biri incelikle düşünülmüş detaylarla kurgulanan; bulundukları bölgeyi, iklimi ve kültürü göz önünde bulunduran bu yapılar farklı tatil yapma biçimleri ve deneyimler vadediyor. Bize ise, mimarların sunduğu bu farklı senaryolar içinde kendimize en uygun olanı bulmak kalıyor…

*Projeler alfabetik olarak sıralanmıştır.